3.1.3. Kanal ve Kanal Çizgisi

Bazen fiyat, bir trend çizgisi ile trend çizgisine paralel bir çizgi olan “kanal çizgisi” ya da “dönüş çizgisi” arasındaki bir kanalda hareket eğiliminde olur. Böyle bir kanalın varlığı tespit edildiğinde, söz konusu iki çizgi, yani trend çizgisi ve kanal çizgisi (dönüş çizgisi) birlikte “kanal çizgileri” olarak da adlandırılabilirler. Bu kanal içinde mevcut trendle uyumlu bir şekilde gerçekleştirilmiş bir alım-satım işleminden çıkış noktası çok net bir şekilde belirlenebilmektedir. Öte yandan; agresif traderların, kanal çizgilerini, mevcut trendin tersi yönünde, bir alım-satım işlemi açmak için de kullandıkları görülmektedir. Ancak yine de, trendin tersi yönünde gerçekleştirilen alım-satım satım işlemlerinin, büyük risk taşıması ve başarısızlık oranın oldukça yüksek olması sebebiyle, çok fazla tercih edilebilir olduğu söylenemez. 

Bir diğer önemli sinyal de, fiyatın, kanal çizgilerine ulaşamamasıdır. Bu durum, trend çizgisinin kırılmasından ve trendin terse yöne dönmesinden hemen önce gerçekleşebilir.

Kanal Çizgileri Nasıl Çizilir?

Bir yükseliş trendinde trend çizgisinin nasıl çizileceği daha önceki makalede detaylıca anlatılmıştı. Kısaca tekrarlayacak olursak; trend çizgisi, reaksiyon veya tepki olarak adlandırılan geri çekilme düşüşleri boyunca fiyatı, daha düşmemesi için destekleyecek bir şekilde, yükselen düşüklerin diplerinden çizilen bir çizgidir. Yükseliş trendinde bir kanal çizgisi ise; trend çizgisine paralel olacak bir şekilde, yükselen yükseklerin (tepelerin) zirvesi boyunca çizilmektedir. Bir düşüş trendinde, trend çizgisi, reaksiyon veya tepki olarak adlandırılan geri çekilme yükselişleri boyunca fiyata, daha yükselmemesi için bir direnç oluşturacak şekilde, yükselen yükseklerin zirvelerinden çizilen bir çizgidir. Düşüş trendinde bir kanal çizgisi ise; trend çizgisine paralel olacak şekilde, düşen düşüklerin dipleri boyunca çizilmektedir.

Tıpkı trend çizgisinde olduğu gibi, bir kanalı onaylamak için, fiyat hareketlerinin en az iki defa kanal çizgisinden sekip geri dönmesi gerekmektedir. Buna göre; fiyat, trend ve kanal çizgisinden kaç defa sekip geri dönerse, yani kanal çizgilerini destek ve direnç seviyeleri oluşturacak şekilde test edip kıramazsa, o kanal, o kadar güçlü ve önemli hale gelir. Burada, unutulmaması gereken en önemli şeylerden biri, trend çizgisinin, her daim kanal çizgisinden daha önemli olduğunu bilmektir.

Kanal Çizgileri Nasıl Kullanılır?

Yükseliş trendi içinde olan bir menkul kıymetin fiyatı, trend çizgisini test edip ihlal edemediğinde alış işlemi açmak için bir sinyal vermiş olur. Böyle bir durumda, alış işlemi, trend çizgisinin hemen altında bulunan bir zarar-kes ile trend yönünde başlatılabilir. Kanal çizgisi ise, başlatılmış olan trade için kar-al hedefi, yani alış işleminden çıkış için kullanılabilir. Öte yandan; daha agresif traderların, kanal çizgisini, işleme giriş; trend çizgisini ise, işlemden çıkış için kullandıkları da görülmektedir. Ancak daha önce de belirtildiği üzere, böylesine trendin tersi yönünde bir işlem son derece büyük risk içermekte olup, başarısız olma oranı oldukça yüksektir.

Düşüş trendi içinde olan bir menkul kıymetin fiyatı, trend çizgisini test edip ihlal edemediğinde bir açığa-satış işlemi açmak için bir sinyal vermiş olur. Böyle bir durumda, açığa-satış işlemi, trend çizgisinin hemen üstünde bulunan bir zarar-kes ile trend yönünde başlatılabilir. Kanal çizgisi ise, başlatılmış olan trade için kar-al hedefi, yani açığa-satış işleminden çıkış için kullanılabilir. Öte yandan; daha agresif traderların, kanal çizgisini, işleme giriş; trend çizgisini ise, işlemden çıkış için kullandıkları da görülmektedir. Ancak daha önce de belirtildiği üzere, trendin tersi yönünde böylesine bir işlem son derece büyük risk içermekte olup, başarısız olma oranı oldukça yüksektir.

Hem yükseliş, hem de düşüş trendinde; zaman zaman fiyat trend çizgisinden sekebilir, ancak kanal çizgisine ulaşamaz. Bu durum, trendin zayıfladığının ve bir sonraki seferde kırılarak trendin tersine dönebileceğinin habercisi olabilir. Öte yandan, trend çizgisi güçlü bir hacim ile kırılırsa, yani ihlal edilirse, kırılan trendin tersi yönünde yeni bir trendin oluşacağını varsaymak suretiyle, oluşacak bu yeni trendin yönünde bir trade açılabilir. Böyle bir durum yükseliş trendinin kırılmasıyla oluşan yeni bir düşüş trendi şeklinde gerçekleşiyorsa, açılacak işlemin zarar-kes seviyesi, kırılan trend çizgisinin hemen üzerinde olmalıdır. Tam tersi, düşüş trendinin kırılmasıyla oluşan yeni bir yükseliş trendi başlıyorsa, açılacak yeni işlemin zarar-kes seviyesi, kırılan trend çizgisinin hemen alında olmalıdır. Her iki durumda da, açılan işlemin kar-al seviyesini belirlemek için ilk olarak kırılan kanalda trend ve kanal çizgisi arasında kalan yükseklik mesafesi olan fiyat projeksiyonu belirlenmelidir. Belirlenen bu mesafe yeni; trendin, bir yükseliş trendi olması durumunda alış işleminin açıldığı fiyat seviyesine eklenmeli ve ulaşılan seviye, kar-al seviyesi olarak kabul edilmelidir. Ancak trendin, bir düşüş trendi olması durumunda ise, açığa-satış işleminin açıldığı fiyat seviyesinden çıkarılmalı ve ulaşılan seviye, kar-al seviyesi olarak belirlenmelidir.

ÖRNEK

Aşağıdaki grafik, 30 dakikalık zaman aralığına sahip Japon Nikkei 225 Vadeli Endeksi gün-içi grafiğidir.

1. Nikkei 225, 18 Kasım 2013’te saat 11: 00’de 15.054’e düşmeden önce, 15 Kasım 2013 günü saat 13.00’de 15.350’nin zirve seviyesi olduğu bir yükseliş trendindeydi.
2. Daha sonra tekrar toparlandı ancak 18 Kasım 2013’te saat 21: 00’de 15.268’de bir düşen yüksek oluşturdu. Bu, direnç çizgisi için ikinci zirveyi oluşturdu.
3. 19 Kasım 2013, saat 03:30’da ikinci düşük 15.013’te oluştu. Böylece iki yüksek ve iki düşük ortaya çıkması suretiyle düşen trende sahip bir kanal oluştu.
4. 19 Kasım 2013 günü saat 19.00’da Nikkei kanal üst çizgisini kırdı ve 15.232’de kapandı. Ancak bu seviyeyi koruyamadı, kanala geri döndü ve 20 Kasım 2013 günü sabah 8:00’de kanalı son kez kırıp ayrılmadan önce orta kanal hattına ulaştı.
5. 20 Kasım 2013 günü saat 08:00’da kanalı güçlü bir hacim ile kırdığı için, mevcut trendin son bulduğu düşünülerek kanalın kırıldığı seviyenin biraz üzerinden alış işlemi açıldı. Kar hedefi olarak kırılan kanalın trend ve kanal çizgisi mesafesi olan fiyat projeksiyonu kadar bir yükseliş belirlendi.
6. Ertesi gün yaklaşık 15.398 fiyat hedefine ulaşıldı.