4.1.1. Ortalama Yönsel Endeks (ADX)

Nedir?

Ortalama Yönsel Endex (İngilizce: Average Directional Endex) (Kısaca: ADX), meşhur bir teknik analist olan J. Welles Wilder tarafından geliştirilmiş bir gecikmeli trend indikatörüdür. Bu trend indikatörü, bir trendin gücünü, diğer bir deyişle bir menkul kıymetin güçlü bir yükseliş trendinde veya düşüş trendinde olup olmadığını belirtir. İlk kez, 1978yılında, J. Wells Wilder tarafından yazılan “New Concepts in Technical Trading Systems (Türkçe: Teknik Trading Sistemlerinde Yeni Kavramlar)” adlı kitapta yayınlanmış olan Wilder’in DMI’ı adlı indikatörün bir parçası olarak tanıtılmıştır. 

Wilder’in DMI adlı indikatör; +DI çizgisi, -DI çizgisi ve ADX çizgisi olmak üzere üç hattan oluşur. Bu hatlardan ADX çizgisi, piyasadaki önemli dönüm noktalarını belirlemek için herhangi bir zaman-aralığı çerçevesinde kendi başına kullanılabilir. ADX, 0 ile 100 arasında dalgalanan bir osilatördür. Buna göre; 40’ın üzerindeki değerler genellikle güçlü bir trendi ve 20’nin altındaki değerler ise genellikle zayıf bir trendi veya sabit alım-satım aralıklarını gösterir. Ancak, ADX, söz konusu trendin bir yükseliş trendi mi yoksa bir düşüş trendi mi olduğunu göstermez. Sadece ve sadece mevcut trendin güçlü bir trend olup olmadığını gösterir. Dolayısıyla, ADX değerinin 40’ın üzerinde olması, güçlü bir yükseliş trendin varlığını işaret ettiği gibi, güçlü bir düşüş trendinin varlığını da işaret ediyor olabilir. 

Öte yandan, ileri düzeyde yüksek değerler ise, söz konusu trendin muhtemelen sona geldiğini işaret eder. Ayrıca, ADX indikatörü, bir alım-satım işlemi gerçekleştirmek için herhangi bir sinyal üretmez. Bununla birlikte, söz konusu menkul kıymetin, içinde bulunduğu trendin neresinde olduğu ile ilgili bir bakış açısı sunar.

Nasıl Kullanılır?

Genellikle bir yükseliş trendi içinde olan menkul kıymetler satın alınmalı ve RSI veya CCI gibi bir veya birkaç momentum indikatörü trendin zayıfladığını işaret edene kadar elde tutulmalıdır. Bir alım-satım aralığında olan, yani dar bir kanal içinde yana doğru hareket eden menkul kıymetleri trade etmek için alış ve satış noktalarını, Stokastik Osilatör (STO) gibi bir osilatör indikatör ile analiz etmek gerekir.

Ortama Yönsel Endeks (ADX)’in gösterdiği değerlerin yorumlanması ise aşağıdaki gibidir;

• ADX; 0 ila 20 arasında olduğunda, menkul kıymetin bir alım-satım aralığında olduğunu ve trade etmek için giriş ve çıkış seviyelerinin belirlenmesinde bir osilatör indikatörün kullanımına ihtiyaç olduğunu belirtir.

• ADX; 20’nin üzerine çıktığında, bir trendin başladığını, ancak söz konusu trendin bir yükseliş trendi olabileceği gibi bir düşüş trendi de olabileceği için trade edilmeden önce yönünün doğrulanması gerektiğini belirtir.

• ADX; 30’un üzerine çıktığında, güçlü bir trendin başladığını ve bu trade etmek için en iyi zamanın geldiğini belirtir.

• ADX; 50’nin üzerine çıktığına, muhtemelen trendin sona ermek üzere olduğunu belirtir. 

ÖRNEK

Aşağıdaki grafik, 30 dakikalık zaman-aralığına sahip Dow Jones Sanayi Endeksi grafiğidir. Bu grafikte, alt panelde 13 dönemlik Wilder’in DMI’ını göstermektedir. Alt paneldeki yeşil çizgi, ADX çizgisi; mavi çizgi, +DI çizgisi; kırmızı çizgi ise, -DI çizgisidir.