4.1.3. Chande Momentum Osilatörü (CMO)
Nedir?
Chande Momentum Osilatörü (İngilizce: Chande Momentum Oscillator) (Kısaca: CMO), başarılı bir teknik analist olan Tushar Chande tarafından geliştirilmiş bir momentum indikatörüdür. Bu momentum indikatörü, Tushar Chande’nin, “saf momentum” olarak adlandırdığı momentumu ölçmek için dizayn edilmiş olup, ilk kez 1994 yılında, Tushar Chande tarafından yazılmış olan “The New Technical Trader (Türkçe: Yeni Teknik Analist)” adlı kitapta yayınlanmıştır. Bir başka osilatör ve momentum indikatörü olan Göreceli Güç Endeksi (RSI) ile (CMO’nun hem yukarı hem de aşağı trend günlerini ölçmesinin dışında) oldukça benzerlik gösteren Chande Momentum Osilatörü (CMO), “iç düzleştirme” yapmadığından dolayı, momentumdaki kısa-süreli aşırılıkları gizlemez. Böylece; CMO, iç düzleştirme yapan RSI gibi momentum indikatörlerine göre, aşırı-alım ve aşırı-satım bölgelerine daha sık bir şekilde ulaşır.
Nasıl Hesaplanır?
Chande Momentum Osilatörü (CMO), yukarı günlerdeki momentumun toplamı ile aşağı günlerdeki momentumun toplamının farkının, yukarı günlerdeki momentumun toplamı ile aşağı günlerdeki momentumun toplamının toplamına bölünmesi ve yüzdelik hale getirmek için 100 rakamı ile çarpılması ile hesap edilir. CMO’nun formülü şu şekildedir;
CMO = 100 x (SU – SD) / (SU + SD)
SU: Analiz dönemine ilişkin yukarı günlerin toplam momentumu
SD: Analiz dönemine ilişkin aşağı günlerin toplam momentumu
Chande Momentum Osilatörü (CMO) için varsayılan analiz dönemi 9 gündür.
Nasıl Kullanılır?
Chande Momentum Osilatörü (CMO)’nün analizi sonunda ortaya çıkan sonuç, 0’ın baz olduğu bir durumda, +100 değeri ile -100 değeri arasında salınan bir çizgidir. Buna göre; +50’nin üzeri, ilgili menkul kıymetin aşırı-alım bölgesinde olduğunu gösterirken; -50’nin altı ise, aşırı-satış bölgesinde olduğunu göstermektedir. Böylece, eğer CMO, +50 değerinin üzerine hareket ederse, bir düşüş trendinin başlayabileceği göz önünde bulundurulur ve yeni bir uzun pozisyona girilmez veya eğer varsa girilmiş olan uzun pozisyonlar kapatılır. Tersine, eğer CMO, -50 değerinin altına hareket ederse, bir yükseliş trendinin başlayabileceği göz önünde bulundurulur ve yeni bir kısa pozisyona girilmez ve eğer varsa girilmiş olan kısa pozisyonlar kapatılır.
Öte yandan, CMO’nun 0 değerinin üzerine çıkması, bir yükseliş trendinin başlayacağını belirtirken; 0 değerinin altına inmesi ise, bir düşüş trendinin başlayacağını belirtir. Dolayısıyla; CMO’nun 0 değerinin üzerine doğru hareket etmesi, AL sinyali olarak kabul edilirken, 0 değerinin altına doğru hareket etmesi ise SAT sinyali olarak kabul edilir. Bununla birlikte, Tushar Chande, bir işlem sinyalinin daha geçerli olması için CMO, 0 çizgisini yukarıya ya da aşağıya doğru kesmeden önce, ham CMO’nun 10 günlük Basit Hareketli Ortalama’sının (SMA) da eklenmesini öneriyor. Buna göre; CMO, 10 günlük Basit Hareketli Ortalamayı yukarı kestiğinde, olası bir AL sinyali alınmış olurken; CMO, 10 günlük Basit Hareketli Ortalama’yı aşağı kestiğinde ise, olası bir SAT sinyali alınmış olur.
Tüm osilatörlerde olduğu gibi, bir menkul kıymete ilişkin AL ve SAT sinyalleri, CMO grafiği ile söz konusu menkul kıymetin fiyat grafiği arasındaki pozitif veya negatif uyumsuzluk ile de üretilebilir. Buna göre; bir menkul kıymetin fiyat hareketinin oluşturduğu yükselen tepeler veya düşen dipler, CMO’nun oluşturduğu yükselen tepeler veya düşen dipler ile uyumlu değilse, söz konusu menkul kıymete ilişkin fiyat hareketinin içinde bulunduğu trendin zayıfladığı ve yakında olası bir geri dönüşün başlayabileceği anlamı ortaya çıkar. Dolayısıyla, CMO’nun yükselen dipler yaptığı bir durumda, fiyat düşen dipler yapıyorsa, söz konusu düşen trendin momentum kaybettiği ve bir yükseliş trendinin başlamasının olası olduğu söylenebilir. Benzer şekilde, CMO’nun düşen zirveler yaptığı bir durumda, fiyat yükselen zirveler yapıyorsa, söz konusu yükselen trendin momentum kaybettiği ve bir düşüş trendinin başlamasının olası olduğu söylenebilir.
ÖRNEK
Aşağıdaki grafik, 4 saatlik zaman-aralığına sahip Dow Jones Sanayi Endeksi grafiğidir. Bu grafikte, alt panelde 8 dönemlik Chande Momentum Osilatörü (CMO)’nü göstermektedir.
