4.1.4. Emtia Kanal Endeksi (CCI)

Nedir?

Emtia Kanal Endeksi (İngilizce: Commodity Channel Index) (Kısaca: CCI), bir teknik analist ve emtia yatırımcısı olan Donald Lambert tarafından geliştirilmiş bir öncü momentum indikatörü ve osilatördür. Bu momentum indikatörü, başta emtialar olmak üzere, tüm menkul kıymetlerdeki döngüleri tanımlamak için kullanılmakta olup, kapanış fiyatı olan Tipik Fiyat (TP) ile Tipik Fiyatın Basit Ortalaması (SMATP)’nın karşılaştırılmasıdır. Bu karşılaştırma sonunda ortaya çıkan sonuç, +100% ile -100% değerleri arasında salınan bir yüzdelik olarak ifade edilir. Buna göre; ilgili emtia veya menkul kıymetin aşırı-alım veya aşırı-satım koşulları belirlenmek suretiyle, fiyat dönüşlerini tahmin edilir.

Nasıl Hesaplanır?

Emtia Kanal Endeksi (CCI), emtia ve menkul kıymetlerin döngüsel olarak aralıklarla yüksek ve düşük fiyat seviyelerine ulaştığı dönemlerde hareket ettiği varsayımına dayanır. Bu varsayıma göre, Emtia Kanal Endeksi zaman-aralığı olarak düşükten düşüğe veya yüksekten yükseğe bir tam döngünün 1/3’ünün kullanılmasını önerir. Böylece, bir döngünün tamamlanması 60 dönem sürerse, 20 dönemlik Emtia Kanal Endeksi (CCI)’nin kullanılması önerilir. Emtia Kanal Endeksi (CCI) için zaman-aralığını bir defa belirlendiğinde, CCI şu 4 adımda hesap edilir;

1. Adım: Son dönemin Tipik Fiyatı (TP) aşağıdaki formül ile hesap edilir.

TP = (H + L + C) / 3

H: Son dönemde ulaşılan en yüksek fiyat seviyesi

L: Son dönemde ulaşılan en düşük fiyat seviyesi

C: Son dönemde kapanış fiyat seviyesi

2. Adım: Emtia Kanal Endeksi (CCI)’nin dönemi için (örneğin; 20 dönemlik bir CCI için 20 dönem olacak şekilde) Tipik Fiyatın Basit Hareketli Ortalaması (SMATP) hesap edilir.

3. Adım: Ortalama Sapma hesap edilir. Buna göre; son dönemin Tipik Fiyatın Basit Hareketli Ortalaması (SMATP) ile Emtia Kanal Endeksi (CCI)’nin her bir döneminin Tipik Fiyatı (TP)’nın farklarının toplamının, Emtia Kanal Endesksi’ni oluşturan dönem sayısına bölünmesi ile bulunur.

4. Adım: Emtia Kanal Endeksi (CCI) değeri aşağıdaki formül ile hesap edilir.

CCI = (TP – SMATP) / (0.015 x Ortalama Sapma)

Nasıl Kullanılır?

Emtia Kanal Endeksi (CCI)’ni, bir pozisyona giriş ve çıkış sinyalleri üretmek için kullanılır. Buna göre; bir menkul kıymete ilişkin CCI, +100% değerinin üzerine doğru hareketlendiğinde, söz konusu menkul kıymetin kuvvetli bir yükseliş trendine girdiği ve dolayısıyla o menkul kıymete ilişkin AL sinyali üretilmiş olur. Eğer CCI, +100% değerinin altına gelirse, açılmış olan uzun pozisyonun kapatılması gerekir. Tersine, bir menkul kıymete ilişkin CCI, -100% değerinin altına doğru hareketlendiğinde, söz konusu menkul kıymetin kuvvetli bir düşüş trendine girdiği ve dolayısıyla o menkul kıymete ilişkin SAT sinyali üretilmiş olur. Eğer CCI, -100% değerinin üzerine çıkarsa, açılmış olan kısa pozisyonun kapatılması gerekir.

Buna ek olarak, CCI’ın, sıfır çizgisinden sekmesi durumunda da, bir pozisyona giriş sinyali üretilmiş olur. Çünkü CCI, sıfır çizgisine ulaştığında, ilgili menkul kıymetin fiyatı, CCI’yı hesaplamak için kullanılan hareketli ortalamadademektir. Söz konusu menkul kıymetin fiyatının, hareketli ortalamasından sekmesi ise, onun kısa vadeli desteğini test etmek suretiyle mevcut trendini yinelemesi anlamına geldiğinden dolayı, pozisyona girmek için iyi bir konum olarak kabul edilir.

Öte yandan, Emtia Kanal Endeksi (CCI), aşırı-alım ve aşırı-satım bölgelerini belirlemek için de kullanılır. Buna göre; bir menkul kıymete ilişkin CCI, +100 değerinin üzerine çıktığında, aşırı-alınmış; -100 değerinin altına indiğinde ise, aşırı-satılmış olarak kabul edilir. CCI, Aşırı-alınmış seviyesinden, +100 değerinin altına doğru hareket ettiğinde, bir KISApozisyon açmak için açığa satış sinyali üretilmiş olur. Tersine; CCI, aşırı-satılmış seviyesinden, -100 değerinin üzerine doğru hareket ettiğinde ise, bir UZUN pozisyon açmak için AL sinyali üretilmiş olur.

Diğer tüm osilatörlerde olduğu gibi, uyumsuzluk, Emtia Kanal Endeksi (CCI)’nede uygulanabilir. Buna göre; -100 değerinin altındaki bir pozitif uyumsuzluk, -100 değerinin üzerindeki bir harekete dayalı bir sinyalin olasılığını arttırırken; +100 değerinin üzerindeki negatif bir uyumsuzluk da, +100 değerinin altındaki bir harekete dayalı bir sinyalin olasılığını arttıracaktır. 

Son olarak; trend çizgileri kırılımları, bir alım-satım işlemi sinyali olarak kullanılabilir. Bilindiği üzere, trend çizgileri, bir menkul kıymete ilişkin belli bir dönemde fiyatın ulaştığı zirve seviyeleri biri birine ve fiyatın ulaştığı dip seviyeleri de biri birine bağlayan çizgilerdir. Aşırı-satış seviyelerinden, -100 değerinin altına doğru gerçekleşen bir hareket ve bir trend çizgisi kırılımı, bir giriş sinyali olarak kullanılabilir. Tersine, aşırı-alış seviyelerinden, +100 değerinin altına bir hareket ve bir trend çizisi kırılımı ise, bir çıkış sinyali olarak kullanılabilir.