4.1.8. Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD)

Nedir?

Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (İngilizce: The Moving Average Convergence / Divergence) (Kısaca: MACD), meşhur bir portföy yöneticisi olan Gerald Appel tarafından 1979 yılında geliştirilmiş olan salınımlı bir trend indikatörü ve momentum indikatörüdür. Bu çok fonksiyonlu indikatör, iki adet Üstel Hareketli Ortalama (EMA)’nın farkını hesaplamak suretiyle, söz konusu üstel hareketli ortalamaların (EMA’lar) biri biri ile uyumunu veya uyumsuzluğunu gösterir. Buna göre; mevcut trendin bir yükseliş trendi mi, yoksa bir düşüş trendi mi olduğunu belirlemek için Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD) indikatörünün üstel hareketli ortalaması (EMA) olan bir sinyal çizgisi eklenir. 

Yapısı itibariyle, Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD) indikatörü, hem oldukça etkili bir momentum indikatörü, hem de hareketli ortalamaları belirten trendi kullanması sebebiyle etkili bir trend indikatörüdür. Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD), sıfır çizgisinin üzerinde ve altında dalgalanan iki çizgi ya da sinyal çizgisi ile MACD arasındaki mesafeyi gösteren bir MACD histogramı olarak çizilebilir. Çizgi olarak çizildiğinde, üst ve alt sınırları olmadığından ötürü, aşırı-alım ve aşırı-satım koşullarını göstermez.

Nasıl Hesaplanır?

Standart olarak Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD), kapanış fiyatının 12 günlük üstel hareketli ortalaması (EMA) ile 26 günlük üstel hareketli ortalamasını (EMA) kullanır. Burada; kısa dönem ve hızlı üstel hareketli ortalama (EMA), uzun dönem ve yavaş üstel ortalamadan (EMA) çıkarılır. Bu iki adet üstel hareketli ortalamanın (EMA) arasındaki farkın 9 günlük üstel hareketli ortalaması (EMA) hesap edilir ve yükseliş veya düşüş trendinin dönüş noktalarını belirlemek için bir sinyal çizgisi olarak kullanılır.

MACD Histogramı ise, MACD (örneğin; iki adet üstel hareketli ortalamanın farkı) ile sinyal çizgisinin (örneğin; MACD’nin 9 günlük üstel hareketli ortalaması) arasındaki farkı temsil eder. Buna göre; MACD, sinyal çizgisinin üzerinde olduğunda, histogram pozitif iken; MACD, sinyal çizgisinin altında olduğunda, histogram negatiftir.

Nasıl Kullanılır?

Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD), iki adet üstel hareketli ortalamanın (EMA’ların) uyumunu ve uyumsuzluğunu gösterir. Pozitif MACD değeri, hızlı hareketli ve kısa dönemli üstel hareketli ortalama (EMA), yavaş hareketli ve uzun dönemli üstel hareketli ortalamanın (EMA) üzerinde demektir. Bu durum, piyasanın yükseliş trendiiçinde olduğunun bir göstergesidir. Pozitif değer arttıkça, yukarı yönlü trendin momentum kazanıyor olduğunu belirtirken; pozitif değer azaldıkça, yukarı yönlü trendin momentum kaybediyor olduğunu belirtir. Negatif MACD değeri ise, hızlı hareketli ve kısa dönemli üstel hareketli ortalama (EMA), yavaş hareketli ve uzun dönemli üstel hareketli ortalamanın (EMA) altında demektir. Bu durum, piyasanın düşüş trendi içinde olduğunun bir göstergesidir. Negatif değer arttıkça, aşağı yönlü trendin momentum kazanıyor olduğunu belirtirken; negatif değer azaldıkça, aşağı yönlü trendin momentum kaybediyor olduğunu belirtir.

Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD)’nda bir sinyal çizgisi kesişmesi olması, mevcut trendin döneceğini belirtir. Buna göre; MACD çizgisi, sinyal çizgisini yukarı kestiğinde, bir yükseliş kesişmesi ortaya çıkarken; MACD çizgisi, sinyal çizgisini aşağı doğru kestiğinde ise, bir düşüş kesişmesi ortaya çıkar. Bu kesişmeler genellikle bir trend dönüşünü işaret etmekle birlikte, MACD’nin aşırı yüksek ya da aşırı düşük olduğu durumda gerçekleşen bir kesişme, MACD’nin aynı zamanda bu alanlarda yüksek bir momentuma işaret etmesinden dolayı, dikkatli bir şekilde ele alınmalıdır. Çünkü yüksek momentum, mevcut trendin döneceğini değil, devam edeceğini işaret eder.

Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD)’nda bir merkez çizgisi kesişmesi (veya sıfır çizgisi kesişmesi) bir başka MACD sinyalidir. Buna göre; MACD, merkez çizgiyi yukarı doğru kestiğinde, pozitife döner ve kısa dönemli üstel hareketli ortalamanın (EMA), uzun dönemli üstel hareketli ortalamanın (EMA) üzerine çıktığını belirtir. Bunun anlamı, trendin, bir yükseliş trendine dönüştüğüdür. Tersine, MACD, merkez çizgiyi aşağı doğru kestiğinde, negatife döner ve kısa dönemli üstel hareketli ortalamanın (EMA), uzun dönemli üstel hareketli ortalamanın (EMA) altına indiğini belirtir. Bunun anlamı, trendin bir düşüş trendine dönüştüğüdür.

Diğer tüm osilatörlerde olduğu gibi, Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD) indikatörüne de uyumsuzluk uygulanabilir. Diğer bir deyişle; ilgili menkul kıymete ilişkin fiyat hareketinin gerçekleştirmiş olduğu zirveler ve dipler, eğer MACD tarafından gerçekleştirilen zirveler ve dipler ile uyumlu değilse, bir uyumsuzluk meydana gelmiş demektir. Buna göre; menkul kıymet fiyat hareketi düşen dipler oluştururken, MACD yükselen dipleroluşturuyorsa, bir yükseliş uyumsuzluğu meydana gelmiş demektir. Bunun durum, mevcut düşüş trendinin momentum kaybetmekte olduğunu ve olası bir yükseliş trendinin başlayabileceğini belirtir. Tersine, menkul kıymet fiyat hareketiyükselen zirveler oluştururken, MACD düşen zirveler oluşturuyorsa, bir düşüş uyumsuzluğu meydana gelmiş demektir. Bu durum, mevcut yükseliş trendinin momentum kaybetmekte olduğunu ve olası bir düşüş trendinin başlayabileceğini belirtir.

ÖRNEK

Aşağıdaki grafik, 30 dakikalık zaman-aralığına sahip Dow Jones Sanayi Endeksi grafiğidir. Bu grafikte, alt panelde Hareketli Ortalamanın Uyumu / Uyumsuzluğu (MACD) indikatörünü göstermektedir. Bu indikatörde mavi çizgi, MACD çizgisidir; kırmızı çizgisi, sinyal çizgidir; yeşil histogram ise MACD çizgisi ile sinyal çizgisi arasındaki farktır.