4.1.7. Para Akışı Endeksi (MFI)
Nedir?
Para Akışı Endeksi (İngilizce: Money Flow Index) (Kısaca: MFI), birer teknik analiz ustası olan Gene Quong ve Avrum Soudack tarafından geliştirilmiş olan bir momentum indikatörü, piyasa gücü indikatörü ve osilatördür. Bu çok fonksiyonlu öncü indikatör, J. Welles Wilder tarafından geliştirilmiş olan meşhur Göreceli Güç Endeksi (RSI) ile oldukça benzerlik göstermekte olup, tıpkı onun gibi fiyat hareketlerine öncülük etme eğilimdedir. Öte yandan, Para Akışı Endeksi (MFI)’ni, Göreceli Güç Endeksi (RSI)’nden ayıran önemli bir fark vardır. Bu fark, Para Akışı Endeksi (MFI)’nin, tıpkı “hacim-ağırlıklı RSI” olarak da adlandırılan Chaikin Para Akışı (CMF) indikatöründe olduğu gibi; hem fiyatı, hem de hacimi beraber kullanıyor olmasıdır. Sonuç olarak, Para Akışı Endeksi (MFI), 0 ila 100 değerleri arasında salınan ve Göreceli Güç Endeksi (RSI)’ne benzer bir şekilde yorumlanan bir osilatördür.
Para Akışı Endeksi (MFI)’nin nihai amacı, bir menkul kıymetin daha önce belirlenmiş bir dönemine ilişkin olarak, o menkul kıymete para girişi mi, yoksa para çıkışı mı olduğunu belirlemektir. Bu belirlenmiş dönem için varsayılan değer 14 gündür. Genel bir kural olarak; Para Akışı Endeksi (MFI) yükseldiğinde, ilgili menkul kıymete para girişi olduğu için satın-alma baskısı oluştuğu varsayılırken; Para Akışı Endeksi (MFI) düştüğünde ise, ilgili menkul kıymetten para çıkışı olduğu için satış baskısı olduğu varsayılır.
Nasıl Hesaplanır?
Para Akışı Endeksi (MFI)’nin hesaplanması oldukça karmaşık olup, birkaç adımdan oluşur.
1. Adım’da inceleme dönemini oluşturan her bir dönem için Tipik Fiyat (TP) aşağıdaki formül ile hesap edilir.
Tipik Fiyat = (H + L + C ) / 3
H: İlgili Dönemde Ulaşılan En Yüksek Fiyat Seviyesi
L: İlgili Dönemde Görülen En Düşük Fiyat Seviyesi
C: İlgili Dönemin Kapanış Fiyat Seviyesi
2. Adım’da; inceleme dönemini oluşturan her bir dönem için Ham Para Akışı, o döneme ilişkin Tipik Fiyat ile o döneme ilişkin hacimin çarpılması ile hesap edilir. Formül aşağıdaki gibidir.
Ham Para Akışı = Tipik Fiyat x Hacim
3. Adım’da; inceleme dönemini oluşturan her bir döneme ilişkin Ham Para Akış’larından pozitif olanlar toplanarak, Pozitif Para Akışı aşağıdaki formül ile hesap edilir.
Pozitif Para Akışı = Her bir dönem için hesaplanan Ham Para Akış’larından pozitif olanların toplamı
4. Adım’da; inceleme dönemini oluşturan her bir döneme ilişkin Ham Para Akış’larından negatif olanlar toplanarak, Negatif Para Akışı aşağıdaki formül ile hesap edilir.
Negatif Para Akışı = Her bir dönem için hesaplanan Ham Para Akış’larından negatif olanların toplamı
5. Adım’da; Pozitif Para Akışı’nı, Negatif Para Akışı’na bölerek, Para Akış Oranı aşağıdaki formül ile hesap edilir.
Para Akış Oranı = Pozitif Para Akışı / Negatif Para Akışı
6. Adım’da; Para Akış Endeksi (MFI) aşağıdaki formül ile hesap edilir.
MFI = 100 – 100 / (1 + Para Akış Oranı)
Ortaya çıkan sonuç, 0 ile 100 değerleri arasında salınan bir osilatördür.
Nasıl Kullanılır?
Para Akış Endeksi (MFI), 0 ile 100 değerleri arasında salınır. Buna göre; MFI, 80 değerinin üzerine çıktığında, ilgili menkul kıymetin aşırı-alınmış olduğu; 20 değerinin altına indiğinde ise, aşırı-satılmış olduğu düşünülür. Para Akışı Endeksi (MFI)’ni geliştiren teknik analistler Gene Quong ve Avrum Soudack, bir menkul kıymetin aşırı-alım ve aşırı-satım bölgesinde hareket etmesi durumunda, o menkul kıymete ilişkin bir işleme girilmemesini tavsiye etmektedirler. Bunun yerine, bu uyarı seviyeleri, söz konusu menkul kıymetin gerçekleştirdiği fiyat hareketinin ve içinde bulunduğu trendin artık sürdürülemez uç noktalara ulaştığı hakkında bir uyarı olarak kabul edilmelidir. Buna ek olarak, Gene Quong ve Avrum Soudack, bazı durumlarda aşırı-alım ve aşırı-satım düzeyleri için sırasıyla 90 ve 10 değerlerinin referans alınmasını tavsiye etmektedirler. MFI’ın 90 değerinin üzerine çıkması ve 10 değerinin altına inmesi son derece nadiren görülmekte olup, yüksek dereceli bir sürdürülemezliği işaret etmektedir.
Diğer osilatörlerde olduğu gibi, Para Akışı Endeksi (MFI)’nde de, yükseliş uyumsuzluğu ve düşüş uyumsuzluğu, mevcut eğilimin tersine dönmesi beklentisiyle, bir alım-satım işlemi sinyali olarak kullanılabilir. Buna göre; menkul kıymete ilişkin fiyat grafiğinde düşen diplerin olduğu bir yerde MFI’da yükselen dipler oluşmuş ise, bir yükseliş uyumsuzluğumeydana gelir. Bu durumda, menkul kıymetin içinde bulunduğu düşüş trendinin zayıfladığı ve bir yükseliş trendinin başlayacağı daha yüksek bir olasılık haline gelmiş demektir. Tersine, menkul kıymete ilişkin fiyat grafiğinde yükselen tepelerin olduğu bir durumda, MFI’da düşen tepeler oluşmuş ise, bir düşüş uyumsuzluğu meydana gelmiş demektir. Bu durumda, menkul kıymetin içinde bulunduğu yükseliş trendinin artık zayıfladığı ve bir düşüş trendinin başlayacağıdaha yüksek bir olasılık haline gelmiş demektir.